Przedsiębiorca może prowadzić firmę z ulgą od składek przez pół roku, mimo że współpracuje z firmą ojca, u którego był wcześniej pracownikiem. Kluczowy jest jednak zakres czynności wykonywanych w ramach działalności i wcześniej na etacie. Potwierdził to ZUS w interpretacji z 2 lipca 2025 r., znak DI/100000/43/602/2025.
Prawo przedsiębiorców przewiduje tzw. ulgę na start. Polega ona na tym, że przedsiębiorca będący osobą fizyczną nie podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym przez sześć miesięcy od dnia podjęcia działalności gospodarczej, jeśli:
- podejmuje działalność gospodarczą po raz pierwszy
albo - podejmuje ją ponownie po upływie co najmniej 60 miesięcy od dnia jej ostatniego zawieszenia lub zakończenia
i - nie wykonuje jej na rzecz byłego pracodawcy, na rzecz którego przed dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej w bieżącym lub w poprzednim roku kalendarzowym wykonywał w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności gospodarczej.
Współpraca z byłym pracodawcą
W stanie faktycznym sprawy przedsiębiorca założył jednoosobową działalność gospodarczą. Wcześniej nie prowadził żadnej działalności. Jednocześnie chciał wykonywać prace na rzecz byłego pracodawcy, tj. firmy ojca. Doszłoby do wykonywania usług w ramach powiązań rodzinnych, ale usługi syna miały być inne zakresowo od obowiązków, jakie miał przypisane w firmie ojca. Zatrudniony był tam jako przedstawiciel handlowy, gdzie m.in. pozyskiwał klientów, prezentował i sprzedawał produkty, tworzył oferty i był wsparciem klientów. Natomiast w ramach otwartej działalności ma organizować szkolenia, prowadzić pomocnicze prace biurowe przy szkoleniach oraz świadczyć usługi transportu towarów.
W ramach oceny prawnej ZUS odniósł się do pojęcia „byłego pracodawcy”. Wskazał, że oznacza to każdego pracodawcę, na rzecz którego praca była wykonywana dotychczas – tj. przed dniem rozpoczęcia prowadzenia działalności, w tym pracodawcę, z którym prowadzący działalność nie rozwiązał umowy o pracę. Ważne są jednak czynności, które mają być wykonywane w ramach działalności, a które były wykonywane wcześniej na podstawie umowy o pracę.
ZUS uznał, że w podanym stanie faktycznym możliwe jest skorzystanie z ulgi na start, ponieważ:
- to pierwsza działalność przedsiębiorcy wnioskującego o wydanie interpretacji,
- zakres czynności wykonywanych dla byłego pracodawcy w ramach działalności nie będzie tożsamy z obowiązkami wykonywanymi w ramach umowy o pracę.
ZUS przypomniał przy tym, że 6-miesięczna ulga jest uprawnieniem, a nie obowiązkiem. Warunkiem skorzystania z ulgi na start jest zgłoszenie w ZUS do ubezpieczenia zdrowotnego z dedykowanym kodem tytułu ubezpieczenia dla osób (05 40 xx) w ciągu 7 dni od daty rozpoczęcia prowadzenia działalności.
Ważne! W przypadku rezygnacji z ulgi – braku zgłoszenia w ZUS – przedsiębiorca nie będzie mógł skorzystać z tego uprawnienia ani wstecz, ani na bieżąco.
Podstawa prawna:
