Jeżeli podatnik prowadzi działy specjalne produkcji rolnej i pozarolniczą działalność gospodarczą, przy ustalaniu limitu obligującego do założenia ksiąg rachunkowych jest zobowiązany sumować przychody z działów produkcji rolnej z przychodami z działalności gospodarczej.
Przepisy ustawy o PIT dotyczą, co do zasady, opodatkowania wszelkich dochodów osób fizycznych. Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów zwolnionych oraz dochodów, od których zaniechano poboru podatku na podstawie przepisów ordynacji podatkowej.
Źródłami przychodów są m.in.:
- pozarolnicza działalność gospodarcza,
- działy specjalne produkcji rolnej.
Pozarolnicza działalność gospodarcza oznacza działalność zarobkową:
- wytwórczą, budowlaną, handlową, usługową,
- polegającą na poszukiwaniu, rozpoznawaniu i wydobywaniu kopalin ze złóż,
- polegającą na wykorzystywaniu rzeczy oraz wartości niematerialnych i prawnych
– prowadzoną we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł ściśle wymienionych w ustawie o PIT.
Działalnością rolniczą jest z kolei działalność polegająca na wytwarzaniu produktów roślinnych lub zwierzęcych w stanie nieprzetworzonym (naturalnym) z własnych upraw albo hodowli lub chowu, w tym również produkcja materiału siewnego, szkółkarskiego, hodowlanego oraz reprodukcyjnego, produkcja warzywnicza gruntowa, szklarniowa i pod folią, produkcja roślin ozdobnych, grzybów uprawnych i sadownicza, hodowla i produkcja materiału zarodowego zwierząt, ptactwa i owadów użytkowych, produkcja zwierzęca typu przemysłowo-fermowego oraz hodowla ryb, a także działalność, w której minimalne okresy przetrzymywania zakupionych zwierząt i roślin, w trakcie których następuje ich biologiczny wzrost, wynoszą co najmniej:
- miesiąc – w przypadku roślin,
- 16 dni – w przypadku wysokointensywnego tuczu specjalizowanego gęsi lub kaczek,
- 6 tygodni – w przypadku pozostałego drobiu rzeźnego,
- 2 miesiące – w przypadku pozostałych zwierząt
– licząc od dnia nabycia.
Ważne! Przepisów ustawy o PIT nie stosuje się do przychodów z działalności rolniczej, z wyjątkiem przychodów z działów specjalnych produkcji rolnej.
Działami specjalnymi produkcji rolnej są uprawy w szklarniach i ogrzewanych tunelach foliowych, uprawy grzybów i ich grzybni, uprawy roślin „in vitro”, fermowa hodowla i chów drobiu rzeźnego i nieśnego, wylęgarnie drobiu, hodowla i chów zwierząt futerkowych i laboratoryjnych, hodowla dżdżownic, hodowla entomofagów, hodowla jedwabników, prowadzenie pasiek oraz hodowla i chów innych zwierząt poza gospodarstwem rolnym. Nie stanowią natomiast działów specjalnych produkcji rolnej uprawy, hodowla i chów zwierząt w rozmiarach nieprzekraczających ściśle określonych ustawą wielkości.
Dochód z tego źródła może być ustalony w dwojaki sposób:
- przy zastosowaniu norm szacunkowych dochodu z określonej powierzchni upraw lub jednostki produkcji zwierzęcej, wyszczególnionych w ustawie,
- w oparciu o prowadzoną przez podatnika księgę rachunkową.
Obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych
Zgodnie z ustawą o PIT obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych dotyczy osób fizycznych, spółek cywilnych osób fizycznych, spółek jawnych osób fizycznych oraz spółek partnerskich, jeżeli ich przychody (zgodnie z art. 14 ustawy o PIT) za poprzedni rok podatkowy wyniosły w walucie polskiej co najmniej równowartość kwoty określonej w euro w przepisach o rachunkowości.
Jeżeli są niższe, podatnik również może prowadzić księgi rachunkowe od początku następnego roku podatkowego, po odpowiednim poinformowaniu urzędu skarbowego.
Przepisy ustawy o rachunkowości stosuje się – z zastrzeżeniami – do mających siedzibę lub miejsce sprawowania zarządu na terytorium RP m.in.: osób fizycznych, spółek cywilnych osób fizycznych, spółek cywilnych osób fizycznych i przedsiębiorstwa w spadku, spółek jawnych osób fizycznych, spółek partnerskich oraz przedsiębiorstw w spadku (…) jeżeli ich przychody netto ze sprzedaży towarów i produktów za poprzedni rok obrotowy wyniosły co najmniej równowartość w walucie polskiej 2.500.000 euro.
Ważne! Wielkość wyrażoną w euro przelicza się na walutę polską po średnim kursie ogłoszonym przez NBP na pierwszy dzień roboczy października roku poprzedzającego rok obrotowy.
Obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych zależy od formy prawnej jednostki lub wielkości osiąganych przychodów, nie zaś od przedmiotu działalności i sposobu opodatkowania.
Jeżeli podatnik prowadzi działy specjalne produkcji rolnej i pozarolniczą działalność gospodarczą, to do ustalenia limitu obligującego do założenia ksiąg rachunkowych jest zobowiązany do sumowania przychodów z działów produkcji rolnej wraz z przychodami z działalności gospodarczej. Po przekroczeniu limitu księgi rachunkowe będą dotyczyły przychodów z obu rodzajów działalności.
Powyższe znajduje potwierdzenie w interpretacji indywidualnej dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 23 lipca 2025 r., znak: 0113-KDIPT2-1.4011.406.2025.2.AP.
Podstawa prawna:
- art. 2 ust. 1 pkt 1, art. 2 ust. 2, art. 2 ust. 3, art. 2 ust. 3a, art. 5a pkt 6, art. 9 ust. 1, art. 10 ust. 1, art. 15, art. 24 ust. 4, art. 24a ust. 4, art. 24a ust. 5 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz.U. z 2025 r., poz. 163 ze zm.)
- art. 2 ust. 1 pkt 2, art. 3 ust. 3 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (tekst jedn. Dz.U. z 2023 r., poz. 120 ze zm.)
