16-400 Suwałki, ul. Teofila Noniewicza 85c/17 87 565 22 19, 668 848 668 l.saladonis@rach-mistrz.pl

W ustawie o podatku od towarów i usług art. 106b ust. 5 wskazuje, że w przypadku sprzedaży zaewidencjonowanej przy zastosowaniu kasy rejestrującej potwierdzonej paragonem fiskalnym fakturę na rzecz podatnika podatku lub podatku od wartości dodanej wystawia się wyłącznie, jeżeli paragon potwierdzający dokonanie tej sprzedaży zawiera numer, za pomocą którego nabywca towarów lub usług jest zidentyfikowany na potrzeby podatku lub podatku od wartości dodanej. Co to oznacza? Otóż przepis ten wymusza pewnego rodzaju konsekwencję podatnika – jeśli dokonuje on zakupu jako podatnik, w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą, powinien poinformować o tym sprzedającego w momencie dokonywania zakupu.

Najpierw paragon, potem faktura

Często zdarzają się sytuację, że przedsiębiorcy – podatnicy podatku od towarów i usług – dokonując zakupu biorą jedynie paragon, natomiast dopiero później wracają po fakturę. O ile nie ma problemu, jeśli na wcześniej otrzymanym paragonie został umieszczony NIP kupującego, o tyle nie zawsze ten NIP się na nim znajduje – czasem z przeoczenia, czasem po prostu z niewiedzy. W takich sytuacjach również po stronie sprzedawcy pojawić się może wątpliwość, czy ma on prawo wystawić fakturę w przypadku, gdy podatnik zwraca się z taką prośbą i przekazuje sprzedawcy paragon, na którym nie ma NIP podatnika.

Z taką wątpliwością zwróciła się do dyrektora KIS spółka, która w ramach działalności gospodarczej udziela porad i konsultacji podmiotom prowadzącym działalność gospodarczą, osobom fizycznym prowadzącym działalność gospodarczą oraz osobom prywatnym nieprowadzącym takiej działalności. W przypadku, gdy klient nie zgłosi chęci otrzymania faktury, wystawiany jest mu paragon z kasy fiskalnej – są to jednak sporadyczne sytuacje. Zdarza się, że taki klient, któremu został wystawiony paragon, po kilku dniach przyjdzie, i podając NIP poprosi o wystawienie faktury. Spółka wskazała, że jej zdaniem ma prawo wystawić takiemu klientowi fakturę na podane przez klienta dane, pomimo wcześniejszego wystawienia paragonu, na którym nie było NIP.

Spółka podkreśliła, że uchybienia nabywcy polegające na niepodaniu NIP w momencie wystawiania paragonu fiskalnego, nie powinny wpływać na wypełnienie obowiązków nałożonych ustawą o podatku od towarów i usług na sprzedawcę – ten, dokonując sprzedaży na rzecz innego podmiotu będącego podatnikiem VAT, obowiązany jest wystawić fakturę dokumentującą tą sprzedaż. Tym samym, spółka ma obowiązek wystawić fakturę na rzecz podmiotu gospodarczego, a fakt braku NIP na wcześniej wystawionym paragonie powinien zostać bez wpływu na realizację obowiązków wynikających z ustawy o VAT.

Na paragonie trzeba wskazać NIP

Zarówno Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, jak i Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku nie zgodziły się ze spółką. Najpierw organ, analizując przepisy ustawy o VAT stwierdził – powołując się na art. 106b ust. 5 ustawy o VAT – że podatnik nie może dowolnie wybierać, czy dokonuje zakupu na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej, czy też występuje w charakterze konsumenta. To znaczy, że jeśli w przypadku dokonywania zakupu występuje w charakterze konsumenta – nie podaje NIP do paragonu – wówczas nie ma możliwości późniejszej zmiany charakteru tego zakupu. Artykuł 106b ust. 5 ustawy o VAT wymusza na podatniku konsekwencję postępowania. Nabywca w momencie realizacji zakupu dokonuje jego kwalifikacji jako związanego z prowadzoną działalnością lub nie. Podanie NIP powoduje, że nabywca występuje w charakterze podatnika, zaś jego brak powoduje, że podmiot występuje jako konsument. Nie oznacza to, że nie ma możliwości wystawienia faktury, jednak wystawiona faktura nie może zawierać NIP podatnika – jest wystawiana jak dla konsumenta. Nie ma wówczas możliwości odliczenia VAT z tak wystawionej faktury.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku, w odpowiedzi na skargę spółki na wydaną interpretację, zgodził się z organem. Uznał, że wykładnia powołanego art. 106b ust. 5 nie budzi wątpliwości – faktura na rzecz podatnika podatku od towarów i usług może być wystawiona jedynie do paragonu zawierającego numer NIP podatnika. Podkreślił jednocześnie, że ustawa o podatku od towarów i usług nie dopuszcza sytuacji, w której możliwe jest najpierw nabycie towaru lub usługi jako konsument, a następnie wystawienie do paragonu konsumenckiego faktury dającej prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego. Takie postępowanie prowadziłoby do nieuprawnionego uzyskiwania korzyści podatkowych przez odliczanie podatku VAT z faktur wystawiony do paragonów otrzymanych przez konsumentów.

Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku z 11 października 2023 r., sygn. akt I SA/Bk 264/23

 

Podstawa prawna: