Ulga mieszkaniowa nie jest możliwa do zastosowania w każdej sytuacji. Została stworzona dla osób, które planują lub sprzedały własną nieruchomość przed upływem pięciu lat od jej nabycia i co do zasady powinny zapłacić podatek z tytułu osiągniętego dochodu ze sprzedaży. Mogą jednak zmniejszyć zobowiązanie podatkowe – częściowo lub całkowicie, pod warunkiem wydatkowania uzyskanego dochodu na własne cele mieszkaniowe. Jakie wydatki mogą zostać zaliczone do wydatków poniesionych na własne cele mieszkaniowe i w jaki sposób je wykazać?
Ogólne zasady opodatkowania zbycia nieruchomości
Co do zasady, zgodnie z ustawą o PIT, opodatkowane jest zbycie nieruchomości lub udziału w nieruchomości, jeśli to odpłatne zbycie nie następuje w ramach działalności gospodarczej (czyli sprzedawana jest prywatna nieruchomość) i nastąpiło przed upływem pięciu lat licząc od końca roku, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie. Podatek od uzyskanego ze sprzedaży dochodu wynosi 19 proc.
Opodatkowaniu podlega dochód, czyli przychód ze sprzedaży pomniejszony o koszty jego uzyskania. W przypadku zbycia nieruchomości kosztami uzyskania przychodu są udokumentowane koszty nabycia lub wytworzenia, powiększone o poniesione nakłady. Warto pamiętać, że kosztami nabycia nieruchomości będą nie tylko koszty samego zakupu np. mieszkania, które następnie będzie sprzedane, ale również inne wydatki związane z nabyciem (koszty notariusza czy podatek od czynności cywilnoprawnych).
Na czym polega ulga mieszkaniowa?
Podatnik, który sprzedaje nieruchomość przed upływem pięciu lat od jej nabycia, może uniknąć płacenia podatku z tego tytułu, pod warunkiem wydania otrzymanych pieniędzy na własne cele mieszkaniowe. Ulga mieszkaniowa polega bowiem na zwolnieniu z opodatkowania dochodów osiągniętych ze sprzedaży nieruchomości, które zostały przeznaczone na te cele. Wydatki te muszą zostać poniesione w okresie trzech lat, licząc od końca roku, w którym nastąpiła sprzedaż nieruchomości.
Wydatki na własne cele mieszkaniowe, czyli jakie?
Aby wydatek mógł zostać rozliczony w ramach ulgi mieszkaniowej, musi zostać poniesiony na własny cel mieszkaniowy. Zgodnie z przepisami, wydatkami takimi będą koszty poniesione na m. in.:
- budowę, rozbudowę, przebudowę, remont własnego budynku mieszkalnego, jego części lub własnego lokalu mieszkalnego,
- przebudowę lub adaptację lokalu niemieszkalnego na cele mieszkalne,
- spłatę kredytu lub pożyczki oraz odsetek od tego kredytu zaciągniętego przed uzyskaniem przychodu z odpłatnego zbycia, przeznaczonego na sfinansowanie własnych potrzeb mieszkaniowych,
- wydatki na wykonanie tynków, podłóg, okładzin ściennych, powłok malarskich, wymianę lub instalację wyposażenia technicznego budynku lub lokalu,
- zakup sprzętu AGD oraz mebli trwale związanych z budynkiem.
Uwaga: Zakup nieruchomości (budynku lub lokalu mieszkalnego) dotyczy zarówno tych położonych w Polsce jak i w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej. Oznacza to, że również zakup mieszkania za granicą pozwala na skorzystanie z ulgi mieszkaniowej.
Gdzie i do kiedy wykazać ulgę?
Generalnie podatnik, który sprzedaje nieruchomość prywatną (bez związku z prowadzoną działalnością gospodarczą, jeśli podatnik jest przedsiębiorcą), ma obowiązek złożyć do 30 kwietnia roku podatkowego następującego po roku, w którym została sprzedana nieruchomość, zeznanie PIT-39, w którym wykaże wysokość przychodu osiągniętego ze sprzedaży, koszty oraz dochód. Również w tym zeznaniu podatnik wykazuje wysokość dochodu, który zostanie przeznaczony na własne cele mieszkaniowe. Ma 3 lata na wydatkowanie uzyskanych pieniędzy.
Do 30 kwietnia 2024 r. zeznanie PIT-39 mają obowiązek złożyć podatnicy, którzy sprzedali nieruchomość w 2023 r., a od końca roku, w którym została przez nich nabyta, nie upłynęło jeszcze 5 lat (przykładowo podatnik, który nabył mieszkanie w 2020 r. i sprzedał je w 2023, ma obowiązek złożyć PIT-39).
Jeśli w ciągu 3 lat podatnik nie przekaże uzyskanego dochodu na własne cele mieszkaniowe, wówczas będzie zobowiązany do korekty zeznania PIT-39 oraz zapłaty podatku od dochodu uzyskanego ze sprzedaży w wysokości 19 proc. uzyskanego dochodu.
Podstawa prawna: