15 września 2023 roku w życie weszły przepisy dotyczące zmian w e-paragonach. Zmiany te zostały wprowadzone ustawą z 26 maja 2023 roku o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw – tzw. pakiet SLIM VAT 3. Chociaż e-paragony funkcjonują już w obrocie od jakiegoś czasu, to Ministerstwo Finansów postanowiło ułatwić konsumentom korzystanie z nich, wprowadzając rozwiązanie w postaci centralnej, ogólnopolskiej platformy rejestracji klientów (Hub paragonowy).
Dotychczasowe brzmienie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług zobowiązywało podatników prowadzących ewidencję sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących do wystawiania i wydawania nabywcy paragonu fiskalnego lub faktury z każdej sprzedaży, w postaci papierowej lub za zgodą nabywcy w postaci elektronicznej, przesyłając ten dokument w sposób uzgodniony z nabywcą. By zwiększyć możliwości wystawiania paragonów elektronicznych, zwłaszcza z myślą o małych przedsiębiorstwach (jak np. sklepy osiedlowe czy mniejsze firmy handlowe), został stworzony system, pozwalający w sposób anonimowy pobrać przez konsumenta paragon elektroniczny na telefon komórkowy (smartfon).
E-paragony można pobrać
Ministerstwo Finansów wyjaśniło, że możliwość pobierania e-paragonów przez konsumentów będzie wiązała się z koniecznością posiadania przez nich na smartfonach dedykowanej aplikacji (jak np. e-paragony). Konsument pobiera swój unikalny identyfikator, którym posługuje się w przypadku żądania wydania przez sprzedawcę paragonu w wersji elektronicznej. Po zeskanowaniu kodu kreskowego z aplikacji e-paragon zostaje przesłany na telefon konsumenta. W takiej sytuacji sprzedawca nie jest już obowiązany do drukowania paragonu w postaci papierowej. Co ważne, do korzystania z takiej opcji przez konsumenta nie będzie konieczne podawanie żadnych danych – będzie to całkowicie anonimowe.
Paragonów nie trzeba drukować
Z założenia paragony elektroniczne mają pełnić te same funkcje co paragony papierowe. Jest to korzystne z punktu widzenia zarówno konsumenta, jak i sprzedawcy. Sprzedawca bowiem nie będzie zobowiązany drukować paragonów, co ograniczy ilość papierowej dokumentacji. Kupujący natomiast przykładowo w przypadku reklamacji nie będzie musiał martwić się o (najpewniej zagubiony po jakimś czasie) paragon papierowy, ponieważ w każdej chwili będzie miał do niego dostęp w aplikacji na telefonie.
Nowe brzmienie przepisów
Ustawa z 26 maja modyfikuje treść art. 111 ust. 3a pkt 1 lit. b ustawy o podatku od towarów i usług – nowe brzmienie przepisu jest następujące: Podatnicy prowadzący ewidencję sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących są obowiązani wystawić i wydać nabywcy paragon fiskalny lub fakturę z każdej sprzedaży za zgodą nabywcy, w postaci elektronicznej, przesyłając ten dokument w sposób z nim uzgodniony, w tym przy użyciu systemu teleinformatycznego Szefa Krajowej Administracji Skarbowej pośredniczącego przy wydawaniu paragonów fiskalnych w postaci elektronicznej nabywcy, bez konieczności podawania jego danych osobowych.
W związku ze zmianami wprowadzonymi w zakresie paragonów elektronicznych, od 15 września obowiązuje również w zmienionej formie przepis dotyczący wydawania faktur do paragonów (w tym przypadku do e-paragonów). Do przepisów dotyczących wystawiania faktur dodan e zostały zapisy mówiące, że w przypadku gdy faktura lub faktura elektroniczna dotyczy sprzedaży zaewidencjonowanej przy zastosowaniu kasy rejestrującej, w dokumentacji zostawia się numer dokumenty oraz numer unikatowy kasy rejestrującej zawarte na paragonie fiskalnym w postaci elektronicznej.
Ważne: Ministerstwo Finansów zwraca jednak uwagę, że paragon w postaci elektronicznej będzie dostępny do pobrania przez 30 dni od dnia zakupu. Po tym czasie zostanie on automatycznie usunięty, dlatego warto zadbać o to, aby w tym czasie pobrać e-paragon na swój telefon (przykładowo do rządowej aplikacji e-paragony). Po upływie 30 dni nie będzie już takiej możliwości, co ma znaczenie zwłaszcza w zakresie późniejszych reklamacji zakupionych towarów bądź usług.
Co ważne, nowe rozwiązanie dotyczące e-paragonów jest dobrowolne dla sprzedawców. Mogą oni w dalszym ciągu wydawać jedynie dokumenty papierowe bądź korzystać z dotychczas używanych aplikacji bądź programów lojalnościowych. To również pozytywny aspekt zmian, zwłaszcza dla małych firm, które nie chcą na ten moment ponosić kosztów związanych z wymianą kas fiskalnych na takie, które będą dostosowane do wystawiana dokumentów elektronicznych. Takie podmioty w dalszym ciągu mogą posługiwać się dokumentami papierowymi, i na razie nie słychać głosów mówiących o obligatoryjnym wprowadzeniu dokumentów elektronicznych w odniesieniu do konsumentów – osób fizycznych.
Podstawa prawna
art. 1 pkt 23 ustawy z 26 maja 2023 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. 2023 r., poz. 1059)