6 lipca 2023 roku w Dzienniku Ustaw została opublikowana ustawa z 14 kwietnia 2023 r. o konsumenckiej pożyczce lombardowej, która zacznie obowiązywać 7 stycznia 2024 roku. Zmiany wprowadzone ustawą dotyczą przede wszystkim zasad udzielania pożyczek pod zastaw przedmiotów przez przedsiębiorców wykonujących działalność lombardową, zasad oraz warunków prowadzenia działalności lombardowej, a także praw i obowiązków stron umowy konsumenckiej pożyczki lombardowej. Spore zmiany szykują się zwłaszcza jeśli chodzi o zasady prowadzenia działalności, co będzie się jednocześnie wiązać ze zmianami w opodatkowaniu działalności lombardowej. Co istotne, wprowadzenie powyższej ustawy powoduje, że do działalności lombardowej przestaną mieć zastosowanie przepisy ustawy o kredycie konsumenckim.
Główny cel: Ochrona konsumentów
Ustawa określa zasady udzielania konsumenckich pożyczek lombardowych, przez które rozumie się (zgodnie z art. 3 pkt 8 wprowadzanej ustawy) umowy, na podstawie których przedsiębiorca zobowiązuje się oddać do dyspozycji konsumenta środki pieniężne, a konsument zobowiązuje się do zapłaty całkowitej kwoty do spłaty w oznaczonym terminie oraz do ustanowienia zabezpieczenia lombardowego. Generalnym założeniem wprowadzanej ustawy jest ochrona konsumentów m.in. poprzez zapewnienie maksymalnej wysokości odsetek oraz innych kosztów od kwoty konsumenckiej pożyczki lombardowej, a także zabezpieczenie przed obchodzeniem przepisów przez podmioty prowadzące działalność lombardową. Ustawa zakłada, że w przypadku naruszenia przepisów o odsetkach i kosztach maksymalnych konsument będzie zwolniony z obowiązku ich poniesienia.
Ważna forma prowadzenia działalności
Prawdopodobnie najważniejszą zmianą dla przedsiębiorców prowadzących działalność lombardową będzie konieczność dostosowania formy prowadzonej działalności do nowych przepisów – a zgodnie z nimi działalność lombardowa będzie mogła być wykonywana wyłącznie w formie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością albo spółki akcyjnej. Dodatkowo, w przypadku spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, ustawa przewiduje minimalny kapitał zakładowy, jakim jest 50 tys. zł. Takie regulacje mają zapewnić konsumentom ochronę oraz względną pewność co do statusu i wypłacalności lombardu. Jednocześnie, działalność lombardowa określona jest jako działalność regulowana, podlegająca obowiązkowemu wpisowi do rejestru prowadzonego przez Komisję Nadzoru Finansowego. Wykonywanie działalności lombardowej bez wymaganego wpisu do rejestru skutkuje nałożeniem kary grzywny w wysokości do 500 tys. zł.
Kwestie podatkowe
Dotychczas działalność lombardowa mogła być prowadzona w formie jednoosobowej działalności gospodarczej, co pozwalało na opodatkowanie według zasad przewidzianych w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zmiana w tym zakresie – obowiązek prowadzenia działalności w formie spółki kapitałowej (z ograniczoną odpowiedzialnością lub akcyjnej) powoduje przejście pod reżim podatkowy ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, co również wiąże się z podwójnym opodatkowaniem – po raz pierwszy na poziomie spółki, drugi raz na poziomie wspólników. Również koszty prowadzenia takiej działalności w formie spółki mogą być zdecydowanie wyższe. Dlatego też wejście w życie ustawy zostało odroczone o pół roku – jest to czas dla przedsiębiorców na dostosowanie się do nowych przepisów oraz zweryfikowanie panujących w firmie zasad.
Kary
Ustawa o konsumenckiej pożyczce lombardowej przewiduje szereg kar za niewykonywanie bądź niewłaściwe wykonywanie obowiązków z niej wynikających. Poza wskazaną wcześniej karą za wykonywanie działalności lombardowej bez uzyskania wymaganego wpisu do rejestru prowadzonego przez KNF, karom grzywny będą podlegać m.in.:
- prowadzenie reklamy działalności lombardowej z naruszeniem przepisów ustawy, tj. bez zamieszczenia w reklamie informacji wyraźnie wskazującej na wykonywanie tego rodzaju działalności,
- dokonywanie sprzedaży przedmiotu zabezpieczenia lombardowego z naruszeniem przepisów ustawy nakazujących sprzedaż w formie aukcji elektronicznej kierowanej do nieograniczonego kręgu podmiotów oraz nakazujących ponowne wystawienie przedmiotu zabezpieczenia lombardowego na drugiej aukcji nie wcześniej niż po upływie 14 dni i nie później od zakończenia 30 dni od dnia zakończenia pierwszej aukcji, jeśli przedmiot nie zostanie sprzedany podczas pierwszej aukcji,
- niewłaściwe określenie ceny wywoławczej oferowanego do sprzedaży przedmiotu zabezpieczenia lombardowego,
- niedokonanie zwrotu nadwyżki kwoty uzyskanej ze sprzedaży przedmiotu zabezpieczenia lombardowego, przekraczającej całkowitą kwotę do spłaty lub dokonanie tego zwrotu niezgodnie z przepisami ustawy.
Kary przewidziane w ustawie wahają się od 50 tys. zł nawet do 500 tys. zł, dlatego warto odpowiednio przygotować działalność, by działać zgodnie z przepisami ustawy i nie być narażonym na ponoszenie konsekwencji finansowych związanych z błędnym zachowaniem.
Podstawa prawna:
