Pracownicy, którzy wychowują dzieci poniżej 8. roku życia, od teraz mają szansę skorzystać z elastycznej organizacji pracy, która oferuje różne rozwiązania dotyczące czasu pracy i pracy zdalnej. Chociaż wnioski w tej sprawie nie są absolutnie wiążące dla pracodawcy, odrzucenie takiego wniosku musi być poprzedzone analizą możliwości jego przyjęcia. Należy wziąć pod uwagę rodzaj pracy, organizację oraz możliwości pracodawcy i potrzeby pracownika.
Podstawa prawna:
Prawo do składania wniosków o elastyczną organizację pracy zostało wprowadzone do kodeksu pracy w wyniku wykonania Dyrektywy 2019/1158 z 20 czerwca 2019 roku. Ma to na celu umożliwienie pracownikom dostosowania swojej organizacji pracy, w tym poprzez wykorzystanie pracy zdalnej, w celu zapewnienia opieki nad dziećmi. Pracownicy mający dzieci w wieku do 8. roku życia mają prawo złożyć wniosek w tej sprawie.
Elastyczna organizacja pracy
Elastyczna organizacja pracy obejmuje następujące aspekty:
- Praca zdalna.
- Przerywany system czasu pracy.
- System pracy weekendowej.
- System skróconego tygodnia pracy.
- Ruchome rozkłady czasu pracy zgodnie z art. 140(1) kodeksu pracy.
- Indywidualne rozkłady czasu pracy.
- Obniżenie wymiaru czasu pracy.
Jak złożyć wniosek?
Wniosek o elastyczną organizację pracy można złożyć w formie papierowej lub elektronicznej, nie krócej niż 21 dni przed planowanym rozpoczęciem korzystania z elastycznej organizacji pracy. Wnioskujący pracownik musi wskazać w nim:
- Imię i nazwisko oraz datę urodzenia dziecka.
- Przyczynę konieczności skorzystania z elastycznej organizacji pracy.
- Termin rozpoczęcia i zakończenia korzystania z elastycznej organizacji pracy.
- Wybrany rodzaj elastycznej organizacji pracy.
Ocena przez pracodawcę
Pracodawca rozpatruje wniosek, biorąc pod uwagę wskazane w nim potrzeby pracownika, termin oraz przyczynę konieczności skorzystania z elastycznej organizacji pracy. Ponadto uwzględniane są także potrzeby i możliwości pracodawcy, w tym konieczność zachowania normalnego toku pracy oraz organizację pracy wykonywanej przez pracownika.
Pracodawca jest zobowiązany poinformować pracownika o przyjęciu wniosku lub o przyczynie jego odrzucenia, jak również może zaproponować inny termin elastycznej organizacji pracy. Zgodnie z art. 281 par. 1 pkt 5a kodeksu pracy, naruszenie przepisów dotyczących elastycznej organizacji pracy, w tym niewłaściwe dotrzymanie terminu odpowiedzi na wniosek, może skutkować karą grzywny od 1000 zł do 30 000 zł.
Korzyści dla rodziców wynikające ze zmian w elastycznej pracy
Elastyczna organizacja pracy daje rodzicom możliwość lepszego pogodzenia obowiązków rodzicielskich z życiem zawodowym. Wprowadzenie tych zmian w kodeksie pracy ma na celu stworzenie elastyczniejszego i bardziej przyjaznego dla rodziców środowiska pracy. Dzięki temu pracownicy mogą lepiej zadbać o swoje dzieci, jednocześnie kontynuując swoją karierę zawodową.
Wnioskowanie o elastyczną organizację pracy to ważna zmiana, która daje pracownikom większą kontrolę nad swoim czasem i umożliwia lepsze zbalansowanie życia prywatnego i zawodowego. Pracodawcy z kolei muszą elastycznie reagować na takie wnioski, uwzględniając potrzeby pracowników oraz możliwości organizacyjne firmy.
Podsumowanie
Zmiany w elastycznej organizacji pracy dla rodziców, obowiązujące od 26 kwietnia 2023 roku, stanowią ważny krok w kierunku bardziej przyjaznego dla pracowników i ich rodziców środowiska pracy. Pracownicy mają teraz możliwość składania wniosków o elastyczną organizację pracy, która obejmuje różne formy, takie jak praca zdalna czy przerywany system czasu pracy. Wniosek należy złożyć w formie papierowej lub elektronicznej, uwzględniając istotne informacje dotyczące dziecka, przyczyny skorzystania z elastycznej organizacji pracy oraz preferowanego terminu. Pracodawcy zobowiązani są do rozpatrzenia wniosku i informowania pracowników o decyzji w terminie siedmiu dni. Ta nowa regulacja daje pracownikom większą kontrolę nad swoim czasem i umożliwia lepsze pogodzenie obowiązków rodzicielskich z pracą zawodową.
